ثبت نام کنید و سفارش خود را به صورت آنلاین ثبت نمایید.
ثبت سفارش ترجمه تخصصی کشاورزی و منابع طبیعی
ثبت سفارش مقاله (isi-isc) کشاورزی و منابع طبیعی
ثبت سفارش پایان نامه کشاورزی و منابع طبیعی
ثبت سفارش تایپ تخصصی کشاورزی و منابع طبیعی
معرفی رشته کشاورزی و منابع طبیعی
منابع طبيعی به مجموعه مواهب و ثروت‌های خدادادی اطلاق می‌شود که به رايگان در اختيار بشر قرار گرفته است. انسان از روزگاران اوليه خلقت در عرصه‌های منابع طبيعی زندگی کرده و از منابع آن اعم از آب، گياهان، حيات وحش، آبزيان و . . . به طرق مختلف استفاده می‌برده است. افزايش سطح دانش بشری و در راستای آن افزايش جمعيت در کنار مسائل سياسی موجب شد تا دولت‌ها در جهت دستيابی به منابع بيشتر و افزايش درآمد ملی به بهرهبرداری از منابع طبيعی روی آورند. اين بهرهبرداری که در بسياری مواقع بدون در نظر داشتن جنبه‌های اکولوژيکی صورت گرفته است، نتيجه‌ای جز تخريب عرصه‌های منابع طبيعی درپی نداشته است.
کشاورزی و منابع طبیعی عبارت است از بهرهبرداری از آب و زمین به منظور تولید محصولات گیاهی و حیوانی (از قبیل زراعت، باغداری،درختکاری مثمر و غیرمثمر، جنگلداری، جنگلکاری، مرتعداری، بیابان زدایی، دامداری، شیلات، آبزیان، پرورش طیور و زنبور عسل و کرم ابریشم).
مهندس کشاورزی و منابع طبیعی شخصی است که حداقل مدرک کارشناسی در یکی از رشته‌های بخش کشاورزی و منابع طبیعی و‌رشته‌های مرتبط را دارا باشد.
منابع طبيعی ايران در يک نگاه
164 ميليون هکتار عرصه کشور در يک نگاه آماری به صورت زير طبقه‌بندی می‌شوند:
الف : 2/83 درصد آن را منابع طبيعي تجديد شونده به خود اختصاص داده است:
1- جنگلها با مساحتی در حدود 4/12 ميليون هکتار 6/7 % سطح ايران را می‌پوشانند.
2- مراتع با مساحتی در حدود 90 ميليون هکتار 55 % مساحت کشور را تحت پوشش دارند.
3- اراضی بيابانی و کويری با سطحی در حدود 34 ميليون هکتار 7/20% مساحت ايران را در قلمرو خود دارند.
اگر چه منابـــع طبيعی تجديد شونده کشــور به‌صورت يک پيکره واحــد اســت، اما به لحـاظ سيستم‌های بهرهبرداری و نظام‌های مديريتی در کشور، در سـه بخش متفاوت مورد توجه و ارزيابی قرار می‌گيرند. اين سه بخش عبارتند از :جنگل، مرتع و مناطق بيابانی
ب - باقيمانده عرصه شامل اراضی تحت کشت (زراعت ديم، زراعت آبی، باغات و …) و اراضی تخصيص يافته به مناطق مسکونی (شهری و روستائی) راهها و درياچه‌ها و مردابها می‌باشد که با سطح 6/27 ميليون هکتار به 8/16% می‌رسند.
مراتع خود در بستر حوزه‌های آبخيز واقع شده‌اند و حوزه آبخيز(Watershed) به محدوده‌ای طبيعی که دارای يک زهکش اصلی باشد و در مواقع بارندگی آب تمام آبراهه‌ها به درون اين زهکش (رودخانه يا مسيل) وارد شده و در نهايت از نقطه مشخصی تحت عنوان خروجی حوزه تخليه می‌گردد، اطلاق می‌گردد.
مراتع(Rangelands):
مرتع زمينی است اعم از کوه، دامنه يا اراضی مسطح که در فصول رويش گياهان دارای پوششی از نباتات علوفه‌ای خودرو بوده و با توجه به سابقه بهرهبرداری مورد چرای دام قرار می گيرد. ممکن است مراتع دارای درختان جنگلی خودرو باشد که در اين‌صورت مرتع مشجر ناميده می‌شود.
به کليه اراضی طبيعی که دارای پوشش گياهی خودرو بوده و بتواند علوفه مورد نياز دام‌ها را در فصل چرا تأمين نمايند گفته می‌شود. مراتع در تأمين نيازهاي علوفه‌ای دام‌ها، تغذيه سفره‌های آب زيرزمينی، بهرهبرداری از محصولات فرعی مرتعی، تصفيه و تلطيف هوا، جلوگيری از فرسايش خاک و بروز سيل، تأمين نيازهاي حيات وحش و جنبه‌های تفرجگاهی اهميت دارند. کشور ايران با برخورداری از 90 ميليون هکتار عرصه‌های مرتعی، يکی از 8 کشور دارای غنی‌ترين فلور گياهی در جهان است. بنابراين حفاظت، احياء، اصلاح و بهرهبرداری بهينه از مراتع در قالب مديريتی صحيح و کارآمد و در راستای توسعه پايدار ضرورت دارد که تنها از طريق علم و هنر مرتعداری(Range Management) ميسر است.
وضعيت مراتع ايران
بر اساس آمار سال 1374 سازمان جنگلها و مراتع کشور، طبقه‌بندی سطح مراتع از نظر وضعيت 3/9 ميليون هکتار مرتع خوب (33/10 درصد)، 3/37 ميليون هکتارمرتع متوسط تا فقير (45/41 درصد) و 4/43 ميليون هکتار مرتع فقير تا خيلی فقير (45/48 درصد) جمعاً به وسعت 90 ميليون هکتار، دارای توليدی برابر با 7/10 ميليون تن علوفه خشک قابل بهرهبرداری مجاز و يا 8/5 ميليون تنT.D.N علوفه قابل استفاده می‌باشد.
اهميت مرتع
براساس مطالعات انجام شده ارزش جهانی يک هکتار مرتع در سال، 232 دلار برآورد شده است. ارزش‌های اکولوژيکی و زيست محيطی مراتع در ايران بين 4 تا 8 برابر ارزش علوفه توليدی آنها است. برخی از اين ارزش ها عبارتند از:
1-حفظ خاک و جلوگيری از فرسايش آن (60 تا 70 درصد)
2-تنظيم گردش آب در طبيعت (75 درصد روان آبهای سطحی)
3-حفظ ذخاير ژنتيکی گياهی و جانوری (80 تا 85 درصد تنوع گونه‌ای کشور)
4-ايجاد فضای سبز و تلطيف هوا
5-تامين علوفه مورد نياز احشام عشايری و روستايی(حدود 40 درصد علوفه مورد نياز دام‌های کشور)
6-تامين بخشی از پروتئين مورد نياز کشور (بالغ بر 31 درصد گوشت قرمز توليدي سالانه کشور)
7-توليد محصولاتی نظير گياهان دارويی، صمغ‌ها و رزين‌ها
8-اکوتوريسم
9-تامين غذا و مأمن وحوش و پرندگان
10-ترسيب کربن
آبخيزداری(Watershed Management):
· آبخيزداری يعنی تغذيه سفره آبهای زيرزمينی و افزايش توليد محصول.
· آبخيزداری يعنی بهره‌گيری از مجموعه گسترده دانش و تجربه در يافتن راههای پيشگيری و رويارويی با فرسايش خاک و سيلاب‌های مخرب.
· آبخيزداری يعنی حفظ و احياء آبخيزهای بحرانی.
· آبخيزداری يعنی بهرهبرداری کامل از سرمايه‌گذاری‌های هنگفت مالی در منابع اقتصادی کشور.
· آبخيزداری يعنی بهره برداری مناسب و درست از منابع طبيعی و کشاورزی حوزه‌های آبخيز.
· آبخيزداری يعنی تقويت پوشش گياهی و کاهش زيان های سيل‌های ويرانگر.
در اثر عدم اطلاع از روشهای بهرهبرداری صحيح، جنگلها و مراتع سرسبز، به بيابانهای بی آب و علف بدل می‌شوند. بوته کنی، شخم اراضی مرتعی، قطع درختان و چرای مفرط در مراتع نهايتاً مراتع و جنگلها را به بيابانها تبديل خواهدکرد.فرسايش خاک هر سال شديدتر شده و با هر بارندگی، خاک با ارزش از دسترس خارج می‌شود. با فقير شدن پوشش گياهی، عشاير و روستائيان مجبور به تعليف دام با استفاده از سرشاخه‌های درختان و علوفه‌های دستی می‌شوند. کمبود علوفه باعث سوء تغذيه، ضعف و بيماری دام می‌گردد و کاهش توليد گوشت و شير و کاهش در آمد مرتعداران را به‌دنبال خواهد داشت.
مساحت حوزه‌های آبخيز کشور
مساحت حوزه‌های آبخيز کوهستانی در حوزه‌های داخلی 113793.5482 هزار هکتار، در حوزه‌های سد 33018.489 هزار هکتار و در حوزه های رودخانه ای 13894.337 هزار هکتار می‌باشد.
آبخيزداری اهداف زير را دنبال می کند:
1- تامين آب شرب و آب زراعی
2- جلوگيری از بروز فرسايش و سيل
3- کاهش ميزان رسوب
4- افزايش سطح سفره‌های آب زيرزمينی
5- جلوگيری از تخريب پوشش گياهی
6- کنترل و بهينه‌سازی رودخانه‌ها و مخازن سدها
7- ايجاد شرايط مناسب برای زندگی حيات وحش و تفرجگاه‌ها
بيابان‌زدايی(Combating Desertification):
-بيابانزايی(Desertification) به معنی تخريب سرزمين در مناطق خشک، نيمه خشک و خشک نيمه مرطوب ناشی از عوامل مختلف از جمله تغييرات آب و هوا و فعاليتهای انسانی ميباشد.
- بيابان‌زدايی(Desertification Combating) فعاليتهايی را شامل مي‌شود که بخشی از توسعه جامع سرزمين در مناطق خشک، نيمهخشک و خشکنيمهمرطوب در راستای توسعه پايدار را در برگرفته و هدف آن عبارت است از:
1- جلوگيری و يا کاهش تخريب سرزمين
2- احياء زمين‌های جزئاً تخريب شده
3- احياء زمين‌های جزئاً بيابانی شده
- تخريب سرزمين(Land Degradation) به معنی کاهش يا از دست رفتن توان توليد بيولوژی يا اقتصادی اراضی ديم، آبی، مرتع، چراگاه، جنگل و بوتهزار در مناطق خشک، نيمه خشک و خشک نيمه مرطوب ناشی از بهرهبرداری از سرزمين يا از يک فرآيند يا ترکيبی از فرآيندها از جمله فرآيندهای ناشی از فعاليتهای انسانی و شيوههای سکونتی مانند موارد ذيل ميباشد:
1- فرسايش خاک(Soil erosion) ناشی از باد و يا آب
2- زوال خصوصيات فيزيکی، شيميايی و بيولوژيکی و يا اقتصادی خاک
3- نابودی دراز مدت پوشش گياهی طبيعی
ج- نواحی خشک(Arid)، نيمه خشک(Semi arid) و خشک نيمه مرطوب(Dry sub-humid) به معنی مناطقی بجز مناطق قطبی و نيمه قطبی ميباشد که در آن نسبت ميزان بارندگی به تبخير بالقوه در محدود 50 تا 65 درصد قرار دارد.
چ- مناطق مبتلا به(Affected Areas) به معنی مناطق خشک يا نيمه خشک و يا خشک نيمه مرطوب ميباشد که از بيابانزايی آسيب ديدهاند و يا در معرض تهديد هستند.
به طور کلی در تعريف بيابانزايی سه نکته مهم مورد تأکيد قرار گرفته است که عبارتند از:
1-تخريب سرزمين 2-تغييرات اقليمي 3-فعاليتهای انسانی
در حال حاضر در کشور ما واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاههای دولتی دارای اين رشته به شرح زير می‌باشند:
الف - در مقطع کاردانی
دانشگاه آزاد اسلامی:
واحد اراک در استان مرکزي
واحد نيشابور در استان خراسان رضوي
واحد سوادکوه در استان مازندران (علمی کاربردی منابع طبيعی –مرتع)
واحد بافت در استان کرمان
واحد بروجرد در استان لرستان
واحد خلخال در استان اردبيل
واحد اردستان در استان اصفهان
واحد سنندج در استان کردستان
واحد قائم شهر در ايتان مازندران
واحد گرگان در استان گلستان
دانشگاههای دولتی:
دانشگاه شهرکرد
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبيعی گرگان (دانشکده کشاورزی گنبد کاووس)
دانشگاه رازی کرمانشاه (دانشکده قصر شيرين)
دانشگاه شيراز (دانشکده داراب)
دانشگاه بوعلی سينا همدان- مرکز ملاير
دانشگاه ايلام
دانشگاه بيرجند
دانشگاه فردوسی مشهد - آموزشکده کشاورزی شيروان
ب - در مقطع کارشناسی
دانشگاه آزاد اسلامی:
واحد ميبد در استان يزد
واحد ارسنجان در استان فارس
واحد نور در استان مازندران
واحد بافت در استان کرمان
واحد تربت جام در استان خراسان رضوی
واحد بندرعباس در استان هرمزگان
واحد فيروزآباد در استان فارس
دانشگاههای دولتی:
دانشگاه تهران (دانشکده منابع طبيعی کرج)
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبيعی گرگان
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبيعی ساری
دانشگاه صنعتی اصفهان
دانشگاه محقق اردبيلی
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبيعی زابل
دانشگاه شهيد چمران اهواز (دانشکده منابع طبيعی بهبهان)
دانشگاه کردستان
دانشگاه شيراز
دانشگاه اروميه
دانشگاه يزد
دانشگاه شهرکرد
دانشگاه تربت حيدريه
دانشگاه بيرجند
ج- در مقطع کاردانی به کارشناسی (کارشناسی ناپيوسته)
دانشگاه آزاد اسلامی:
واحد نور در استان مازندران
واحد بندرعباس در استان هرمزگان
دانشگاههای دولتی:
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبيعی گرگان (دانشکده کشاورزی گنبد کاووس)
دانشگاه يزد (شاخه اردکان يزد)
دانشگاه شيراز (دانشکده داراب)
د - در مقطع کارشناسی ارشد مرتعداری
دانشگاه آزاد اسلامی:
واحد علوم و تحقيقات دانشگاه آزاد اسلامی در تهران
دانشگاه آزاد ميبد
دانشگاه آزاد واحد نور
دانشگاههای دولتی:
دانشگاه تهران (دانشکده منابع طبيعی کرج)
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبيعی گرگان
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبيعی ساری
دانشگاه صنعتی اصفهان
دانشگاه محقق اردبيلی
دانشگاه شهرکرد
دانشگاه اروميه
دانشگاه تربت حيدريه
ه- در مقطع دکتری
دانشگاه آزاد اسلامی:
واحد علوم و تحقيقات دانشگاه آزاد اسلامی در تهران
دانشگاههای دولتی:
دانشگاه تهران (دانشکده منابع طبيعی کرج)
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبيعی گرگان
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبيعی ساری
دانشگاه صنعتی اصفهان
دانشگاه محقق اردبيلی
آشنایی با رشته های کارشناسی ارشد –مجموعه کشاورزی و منابع طبیعی
مهندسی منابع طبیعی- آبخیزداری، مرتع داری
آبخیزداری به عنوان یکی از اساسی ترین رشته های منابع طبیعی است که با اکثریت رشته های دیگر ارتباط تنگا تنگی دارد واین ارتباط به گونه ای است که همگی رشته های دیگر در حکم مهره هایی هستند که با کنار هم قرار گرفتن آنها آبخیز داری پا می گیرد امروزه آبخیزداری در کل دانشگاههای کشور همرا ه یکی از رشته های اساسی شاخه منابع طبیعی یعنی مرتعداری تدریس می شود و به کمک رشته ی مرتعداری در جهت پیشرفت علمی و اقتصادی کشور عمل می کند.هر آبخیزدار وقتی در یک حوزه آبخیزمستقر می شود از متخصصان مختلفی همچون زمین شناسان ، هیدرولوژیست ها و…اطلاعات خود را دریافت می کند و روی این اطلاعات کار می کند و با مدل سازی ،کار کنترل و مدیریت حوزه را بدست می گیرد.
بطور كلي هدف از ارائه این رشته، تربيت افرادي است كه بتوانند در زمينه مرتع و چراگاه هاي طبيعي برنامه ريزي كنند، و در اصلاح، احيا و بهره برداري اصولي از آنها نظارت كرده، و در جلوگيري از فرسايش آبي و بادي و بيابانزايي، و ارائه طرح راهكار داشته و مديريت حوزه آبخيز سدها را بپذيرند و براي برنامه هاي حفاظت از آب و خاك تجربه كافي كسب نمايند تا بتوانند كارشناس ماهر و موفقي در زمينه رشته مرتع و آبخيزداري شوند، تا احتياجات بخش هاي اجرائي را تأمين نمايند.
فارغ‌التحصیلان گرایش مرتع و آبخیزداری می‌توانند با برنامه‌ریزی‌های صحیح و نظارت بر حسن اجرای آنها و آموزش به منظور اصلاح و توسعه مراتع، جلوگیری از فرسایش آب و خاک و پر شدن مخازن سدها و تثبیت شن‌های روان، نقش بسیار مهمی در حفظ و گسترش منابع طبیعی از قبیل مرتع، آب و خاک داشته باشند.
زمینه های اشتغال
فارغ التحصيلان اين رشته مي توانند در مؤسسات آموزشي ـ پژوهشي به عنوان كارشناس و در ارگانهايي از جمله سازمان جنگلها و مراتع ، اداره منابع طبيعي ، مؤسسه تحقيقات جنگل و مرتع ، قوه قضائيه(به عنوان كارشناس حقوقي منابع طبيعي ) و بخش خصوصي به منظور امور اجرائي و تحقيقات خدمت نمايند.
بعنوان مدیر ادارات فنی مراتع و حفاظت خاک در سازمان جنگلها و مراتع (وزارت جهاد کشاورزی ) و وزارت نیرو.
بعنوان مربی در دبیرستانهای کشاورزی (رشته منابع طبیعی) و مؤسسات آموزشی مربوطه
بعنوان کارشناس (مهندس ) دراجرای تحقیقات در موسسات تحقیقات منابع طبیعی مشغول به کار شوند.
مهندسی کشاورزی آبیاری و زهکشی
با توجه به نقشی که آب در کشاورزی دارد و نظر به اهمیتی که مسائل مربوط به حفظ و حراست و بهره برداری منابع آب بعنوان حیات کشاورزی دارا می باشد، ضرورت و اهمیت رشته کارشناسی ارشد مهندسی آبیاری و زهکشی روشن می گردد. کشور ایران با وسعت زیاد آب و هوای خشک و نیمه خشک دارای منابع آبی تقریبا محدود و کنترل نشده می باشدکه برای مدیریت آن لازم است متخصصینی با بینش و آگاهی های کافی تربیت شوند تا از عهده این مهم بر آیند. دانشجویان دوره ی کارشناسی ارشد رشته آبیاری و زهکشی به مطالعه، شناسایی، طراحی پروژه های آبیاری و زهکشی و مدیریت آنها خواهند پرداخت. هدف از ایجاد این دوره، تربیت متخصصینی است که با کسب دانش های لازم درزمینه های ذکر شده بتوانند به تحقیق، برنامه ریزی، هدایت و مدیریت امور اجرایی در مسائل مبتلا پرداخته و به امر تدریس نیز در صورت لزوم مشغول گردند. رشته آبیاری و زهکشی دوره ی کارشناسی ارشد یکی از رشته های تخصصی مهندسی کشاورزی –آب است که مجموعه ای از دانش های مربوط به این رشته را در بر می گیرد. طول این دوره بطور متوسط دو سال می باشد. ولی در صورت لزوم دانشجویان مجازند که حداکثر ظرف سه سال آنرا به اتمام برسانند. تعداد واحد های درسی دوره ی کارشناسی ارشد رشته آبیاری و زهکشی 32 واحد می باشد که به شرح زیر است : –دروس الزامی 14 واحد –دروس انتخابی 12 واحد –پایان نامه 6 واحد عناوین دروس الزامی رشته آبیاری و زهکشی در دوره ی کارشناسی ارشد عبارتند از : 1 –آبیاری تحت فشار ( 3 واحد) 2 –آبیاری سطحی ( 2 واحد) 3 –زهکشی تکمیلی ( 3 واحد) 4- ریاضیات مهندسی تکمیلی ( 3 واحد) 5- آمار مهندسی ( 2 واحد) 6- سمینار ( 1 واحد)
زمینه های اشتغال
. آبیاری و زهکشی فارغ التحصیلان این رشته می توانند در دانشگاه ها و موسسات پژوهشی بعنوان مربی در وزارت جهاد کشاورزی و همچنین وزارت نیرو بعنوان مدیر فنی، برنامه ریز و سرپرست پروژه به انجام وظیفه مشغول کردند. سایر زمینه هایی که فارغ التحصیلان رشته آبیاری وزهکشی می توانند در آن مسئولیت پذیرفته ونقش خود را ایفا نمایند عبارتند از : –برنامه ریزی و هدایت امور اجرایی و نظارت بر تهیه و اجرای راه های استفاده ی درست از منابع آب کشور –تحقیق در زمینه های مختلف آبیاری و زهکشی –تدریس دروس مربوط به آبیاری و زهکشی در آموزشکده ها و دانشکده های کشاورزی
مهندسی کشاورزی زراعت و اصلاح نباتات
رشته زراعت و اصلاح نباتات يکي از گرايشهاي مهم و اساسي در مجموعه مهندسي کشاورزي به شمار مي آيد.
مطالعه و بررسي در زمينه کاشت و پرورش گياهان زراعي و انتخاب ارقام مناسب اين گياهان و برداشت صحيح محصولات آنها از اهداف گرایش زراعت و اصلاح نباتات در مقطع کارشناسی ارشد محسوب می شود.
ايجاد رشته زراعت و اصلاح نباتات براي تربيت کارشناساني است که بتوانند در جهت افزايش سطح زيرکشت محصولات اصلي کشاورزي، استفاده بهينه از زمان و بالا بردن عملکرد اين محصولات در واحد سطح (هکتار) تلاش کنند. زراعت و اصلاح نباتات در كنار گرايشهاي باغباني و علوم دامي يكي از سه گرايش توليدكننده مهندسي كشاورزي است. در اين ميان گرايش زراعت و اصلاح نباتات به رشد و نمو، ميزان عملكرد و روش‌هاي بهينه‌سازي توليد گياهان زراعتي نظير گندم، جو، ذرت، چغندر قند، سويا و آفتابگردان مي‌پردازد. گياهاني كه غذاي انسان و دام به آنها وابسته است و در واقع مهم‌ترين گياهان زراعتي به شمار مي‌آيند. همچنين در اين گرايش طريقه اصلاح گياهان كه پايه ژنتيكي دارد، مطالعه مي‌شود تا با اصلاح ژنتيكي، گياهاني با كيفيت و بازدهي بيشتري داشته باشيم. براي مثال با تلاقي گندم‌هاي مختلف، گندمي را توليد كنيم كه بالاترين بازدهي و بهترين كيفيت را داشته باشد.
استادان و متخصصان اين گرايش معتقدند كه زندگي شخصي دانشجويان زراعت و اصلاح نباتات بايد به نوعي وابسته به كشاورزي باشد. چون تجربه نشان داده است، دانشجوياني كه زندگي شهري دارند در دروس عملي كشاورزي با مشكلات زيادي مواجه مي‌شوند. همچنين افرادي كه به كار در مزرعه و آزمايشگاه علاقه‌مند باشند در اين گرايش موفق‌تر هستند.
زمینه های اشتغال
اگر فارغ‌التحصيل اين گرايش سرمايه داشته باشد به خوبي مي‌تواند يك زمين زراعي را به صورت مكانيزه اداره كند و در صورت نداشتن سرمايه نيز مي‌تواند جذب مؤسسات توليد واحدهاي كشاورزي گردد. به ويژه اين كه با اجراي آئين‌نامه‌هاي نظام مهندسي كشاورزي كه توسط مجلس تصويب شده است، هر زمين زراعي اعم از دولتي و خصوصي بايد تحت نظارت يك مهندس زراعت و اصلاح نباتات اداره گردد
مهندسی کشاورزی –اقتصاد کشاورزی
اقتصاد کشاورزی به مجموعه‌ای از علوم و روشها اطلاق می‌شود که عوامل اقتصادی موثر در امور کشاورزی، روابط اقتصادی موجود بین عوامل تولید کشاورزی و کاربرد اصول اقتصادی را در تولید و توسعه کشاورزی مورد بحث و بررسی قرار می‌دهد. به بیان دیگر اقتصاد کشاورزی عبارت از کاربرد اصول و نظریه‌های اقتصاد عمومی در فرآیند تولید، مبادله، توزیع و مصرف مواد غذایی و مواد خام اولیه مورد نیاز سایر بخش هاست. بر این اساس می‌توان نتیجه گرفت که اقتصاد کشاورزی، روشهای چگونگی استفاده مطلوب و بهینه از منابع طبیعی در بخش کشاورزی را از طریق شیوه‌ها و ابزار کارآمد خود مورد مطالعه قرار می‌دهد. هدف از ایجاد این رشته، تربیت نیروهای متخصص و کارآمدی است که بتوانند با تکیه بر دانش و اندوخته‌های علمی و تجارب عملی خود به عنوان کارشناس اقتصاد کشاورزی به تهیه و تدوین طرحهای توسعه کشاورزی و ارزیابی اقتصادی آنها در سطوح مختلف منطقه‌ای و یا ملی بپردازند و همچنین از طریق بکارگیری روشهای تجزیه و تحلیل کمی و ارائه مدل‌های ریاضی در حل مسائل و مشکلات تولید، توزیع و یا مصرف مواد غذایی و مواد خام، راهکارهای مناسبی را ارائه می‌نمایند. متخصصان اقتصاد کشاورزی در فعالیت‌های آموزشی و تحقیقاتی مرتبط با مسائل اقتصادی بخش کشاورزی نیز می‌توانند همکاری نمایند.
فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی ارشد می‌توانند در زمینه‌های پژوهشی وآموزشی در دانشگاههای کشور و مؤسسه‌های تحقیقاتی ونیز اجرای طرحهای اقتصادی و همچنین در مقام یک برنامه ریز، تحلیل گر و ارزش یاب در برنامه‌های توسعه کشاورزی به کار مشغول گردند با توجه به پیچیدگی‌های موجود در راه توسعه اقتصاد کشاورزی ومشکلات موجود آن، نیاز اساسی کشاورزی به برنامه ریزانی است که با استفاده از نظریه‌های اقتصادی به تحلیل اوضاع موجود پرداخته، آسان‌ترین راه را برای توسعه کشاورزی ارائه کنند و مهندسان کشاورزی در گرایش اقتصاد کشاورزی که وظیفه تحلیل گری اقتصاد در بخش کشاورزی را به عهده دارند در توسعه کشاورزی نوین کشور از جایگاه ویژه برخوردارند.
زمینه های اشتغال
فارغ التحصیلان دوره‌های تحصیلات تکمیلی رشته مهندسی اقتصاد کشاورزی، می‌توانند در همان محل‌هایی که برای فارغ التحصیلان دوره کارشناسی معرفی گردید در رده‌های بالاتر مشغول به کار شوند و در صورت اتمام دوره دکترا به عنوان عضو هیئت علمی در دانشگاه‌ها فعالیت کنند
مهندسی کشاورزی باغبانی
باغباني آميخته‌اي از علم، هنر، تجربه و مهارت در پرورش گياهان باغباني است. گياهاني كه شامل درختان ميوه، گل‌ها و گياهان زينتي، سبزيجات و گياهان دارويي مي‌شود و دانشجوي مهندسي باغباني با ويژگي‌هاي ژنتيكي اين چهار دسته از گياهان، پاسخ‌هايي كه گياهان به شرايط محيطي مي‌دهند و پاسخ‌هايي كه به تيمارهاي ما مثل آبياري، كود، هرس و …مي‌دهند، آشنا مي‌شود و به خاطر همين بررسي‌هاي دقيق فيزيولوژيكي گياهان است كه باغباني يك رشته علمي است، علمي كه باعث بهتر شدن كميت و كيفيت محصولات باغباني شده است. براي مثال به ياري علم باغباني، گياهان زينتي دوام بيشتري پيدا كرده و گلهاي بزرگتري مي‌دهند. يا در قديم بعضي از خيارهايي كه مي‌خريديم تلخ بود اما امروزه به ياري اصلاح نژاد و رسيدگي‌هاي لازم خيار تلخ وجود ندارد.
باغباني يك كار عملي است، بايد آن را حس كرد، بايد با آب و خاك ارتباط برقرار كرد و بايد بررسي كرد كه در زمينه باغباني چه كارهايي در دنيا انجام شده است و از آنها ايده گرفت. به همين دليل دانشجوي مهندسي كشاورزي ـ باغباني لازم است كه سرِ زمين برود و به كار با خاك و گل و گياه علاقه‌مند باشد.همچنين دانشجوي اين گرايش بايد به علوم زيستي به ويژه گياه‌شناسي علاقه‌مند بوده و به آن تسلط داشته باشد براي اينكه تنوع گياهي در اين گرايش فوق‌العاده زياد است.گفتني است كه باغباني به خاطر ماهيت گياهان بخصوص گياهان زينتي با مسائل ذوقي سر و كار دارد. بنابراين افرادي كه زمينه‌هاي هنري در آنها قوي است و به گل و گياه نيز علاقه دارند، در اين گرايش موفق‌تر خواهند شد.
هدف از ارائه اين رشته تربيت نيروهاي زبده اي است که بتوانند در زمينه هاي مختلف پرورش و توليد محصولات باغي، سبزي و صيفي، گلهاي زينتي، طراحي فضاهاي سبز و…فعاليت نمايند.
زمینه های اشتغال
باغباني از نظر اقتصادي رشته پردرآمدي براي توليدكنندگان است، چون فارغ‌التحصيلان اين گرايش در صورت داشتن سرمايه لازم مي‌توانند به توليد گل‌ها، گياهان زينتي و دارويي، سبزيجات يا ميوه‌هاي گلخانه‌اي بپردازند.از سوي ديگر چون دانشگاه آزاد اسلامي در سطح وسيعي دانشجوي مهندسي باغباني نمي‌گيرد، هنوز بازار كار اين‌گرايش اشباع نشده است.فارغ‌التحصيلان مهندسي باغباني مي‌توانند در سازمان برنامه و بودجه يا جهاد كشاورزي نيز كارهاي تحقيقاتي و آزمايشگاهي انجام دهند يا به عنوان كارشناس در مزارع و باغ‌هاي خصوصي فعاليت نمايند. جذب فارغ التحصيلان اين رشته در وزارت کشاورزي و سازمانهاي وابسته و همچنين بخشهاي خصوصي نظير شرکتهاي سهامي زراعي و…اهميت قابل ملاحظه دارد و نياز خاص به اين رشته را حتي در مقايسه با ساير رشته هاي کشاورزي به وضوح نشان مي دهد.
مهندسی کشاورزی –ترویج و آموزش کشاورزی
یكی از رسالت‌های مهم هر رشته‌ای بردن دانش و علم آن رشته در بین اقشار مختلف جامعه است. به عبارت دیگر مطالبی كه دانشجویان در دانشگاه‌ها فرا می‌گیرند، مستقیماً برای عموم مردم قابل استفاده نیست بلكه باید تغییر و تحولی در آن صورت گیرد تا متناسب با سطح توانایی هر یك از مخاطبان بتوان ایده‌ها و نوآوری‌ها را در اختیارشان قرار داد. در كشاورزی نیز ما با افراد مختلفی سر و كار داریم كه از لحاظ سطح علمی و آگاهی در رده‌های متفاوتی قرار دارند. افرادی كه نیاز به دانش كشاورزی نوین دارند اما نمی‌توانند این دانش را از كتب كشاورزی به دست بیاورند بلكه باید متخصصانی باشند كه یافته‌های جدید علمی را متناسب با سطح دانش و توان علمی این دسته از مخاطبان در اختیار آنها قرار دهند این متخصصان همان مهندسین ترویج و آموزش كشاورزی هستند.البته بخش آموزش این گرایش شامل آموزش‌های رسمی نیز می‌شود؛ یعنی دانشجویان مهندسی ترویج و آموزش كشاورزی در این بخش با نحوه برنامه‌ریزی آموزشی، تدریس و مدیریت آشنا می‌شوند.
مهندسی ترویج و آموزش كشاورزی یكی از رشته‌های بین رشته‌ای است چون دروس آن حیطه گسترده‌ای از علوم مختلف شامل ارتباطات، روانشناسی تربیتی، تكنولوژی آموزشی، علوم تربیتی، مدیریت، كامپیوتر، آمار و كشاورزی را دربرمی‌گیرد.به همین دلیل دانشجوی این رشته باید هم در دروس مهم مهندسی كشاورزی مانند زیست‌شناسی، شیمی و ریاضی قوی باشد و هم توانمندی‌های لازم برای تدریس را داشته باشد؛ یعنی باید صبر و حوصله بسیار داشته و با كوچك‌ترین عدم پذیرش از سوی كشاورزان، دلسرد نشود. در ضمن باید نواندیش و خلاق باشد تا بتواند به بهترین نحو به ترویج و آموزش كشاورزی بپردازد و از روشهای متعدد و متفاوت تكنولوژی آموزشی مثل تهیه پوستر، فیلم و عكس در این راه استفاده نماید. همچنین باید شخصیتی برون‌گرا داشته باشد تا بتواند با طبقات مختلف جامعه به خصوص قشر روستایی ارتباط برقرار كند و با جلب اعتماد آنها، دانش تئوری و عملی را به كشاورزان منتقل سازد و در نهایت لازم است كه از محیط روستایی و فعالیت‌های كشاورزی لذت ببرد و علاقه‌مند به همكاری و كمك به دیگران باشد.
زمینه های اشتغال
مهندسین ترویج و آموزش كشاورزی می‌توانند به عنوان رئیس سازمان كشاورزی استان، مجری طرحهای تحقیقاتی –ترویجی، كارشناس ترویج و آموزش در وزارت تعاون، صندوق بیمه و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی مشغول به فعالیت شوند و باعث ارتقای سطح زندگی روستاییان گردند. یا به عنوان كارشناس، گروهی از مروجین را برای انتقال یافته‌های نوین به روستاییان آماده كرده، بر كار آنها نظارت كنند.همچنین می‌توانند به عنوان مدیر، آموزشگر، برنامه‌ریز آموزشی یا تكنولوژیست آموزشی در هنرستان‌ها و دبیرستانهای كشاورزی فعالیت نمایند یا در سمینارها و كنگره‌های علمی مسؤول وسایل دیداری و شنیداری شوند و به عنوان سردبیر روزنامه‌ها و نشریات كشاورزی در جامعه خدمت كنند.لازم به ذكر است كه در بخش كشاورزی، نیاز به آموزش هم برای زنان و هم برای مردان روستایی وجود دارد، بنابراین فارغ‌التحصیلان این گرایش چه زن و چه مرد می‌توانند فرصت شغلی مناسبی داشته و نقش بسیار ارزنده‌ای در بهبود وضعیت روستاییان داشته باشند.
مهندسی منابع طبیعی –جنگلداری
گرایش جنگلداری مجموعه‌ای از علوم و فنون است که برای شناخت جوامع مختلف جنگلی و آگاهی از کیفیت و کمیّت آنها، تربیت، پرورش و بهرهبرداری مستمر از تولیدات جنگلی، روشهای مختلف قطع و حمل درختان قطع شده، جاده‌سازی درجنگل و مهمتر از همه، حفاظت، احیا و توسعه مناطق جنگلی به عنوان تعدیل و تنظیم کننده شرایط آب و هوایی و خاکی و منبع تولید کننده چوب به کار گرفته می‌شوند.برای مثال، دانشجویان با مطالعه درس حمایت جنگل” با عوامل تخریب جنگل آشنا شده و روشهای بهبود و حفاظت و نگهداری از جنگل را می‌آموزند؛ روش‌هایی که می‌تواند عامل کاهش فرسایش خاک و فراهم ساختن زیستگاه‌هایی برای حیات وحش گردد. همچنین با مطالعه درس‌هایی مثل جنگلداری، بهرهبرداری از جنگل و سیاست جنگل می‌آموزند که چگونه با فراهم ساختن مناطقی برای چرای دام‌ها، می‌توان فشار وارد شده بر زمین‌های جنگلی را کاهش داد و یا چگونه می‌توان چوب مورد استفاده برای ساخت وسایل چوبی و سوخت و انرژی را فراهم ساخت تا به این وسیله، هم منافع اقتصادی حاصله از جنگل و هم اکولوژی آن حفظ گردد.
زمینه های اشتغال
ایران با داشتن 24 تا 25 درصد بیابان از مجموع وسعت کشور، با مشکل مهم و حیاتی فرسایش خاک رو به رو است. این فرسایش، مشکلات اقتصادی بسیاری را در کانون‌های بحرانی کشور ایجاد کرده است و تنها راه مبارزه با آن، احیای پوشش گیاهی مناطق بحرانی و حفظ و صیانت از جنگلها است. به عبارت دیگر، فارغ‌التحصیلان توانمند این رشته چون هم از اطلاعات فنی –مهندسی و هم از علوم طبیعی و اقتصادی و اجتماعی مربوط به مناطق جنگلی برخوردار هستند، فرصت‌های شغلی مناسبی دارند که از آن جمله می‌توان به کارشناس متخصص در تهیه طرحهای جنگلکاری و جنگلداری و سایر طرحهای مربوط به حفاظت و توسعه جنگلها در سازمان جنگلها و مراتع کشور، وزارت جهاد کشاورزی، شهرداری‌ها، سازمان پارک‌ها و فضای سبز و سازمان محیط زیست اشاره کرد. همچنین همکاری با شرکت‌ها و مؤسسات مجری طرحهای راه‌سازی در زمینه نقشه‌برداری، طراحی و محاسبه و اجرای راهها و جاده‌های جنگلی، فعالیت در شرکت‌های مشاوره منابع طبیعی به صورت همکاری در طرحهای جنگلداری خصوصی و شرکت‌های بهرهبرداری از جنگلها از جمله فعالیت‌هایی است که فارغ‌التحصیلان مهندسی منابع طبیعی گرایش جنگلداری می‌توانند در آنها حضور داشته باشند
مهندسی کشاورزی –خاک شناسی
خاک از دیدگاه کشاورزی و منابع طبیعی محیط رشد گیاهان دست کاشت و گیاهان طبیعی (مرتع و جنگل و …)می باشد.لذا تولید مواد غذایی گیاهی و حیوانی ، تولید چوب و مواد پوشاکی مستقیم یا غیر مستقیم به شناخت خاک جهت استفاده بهینه از آن وابسته است.علوم خاک یک رشته کاربردی است که مورد استفاده کلیه بخشهای کشاورزی و منابع طبیعی می باشد.محیط فعالیت متخصصان این رشته بیشتر آزمایشگاه های متفاوت تجزیه خاک و آنالیز گیاه می باشد.
خاکشناسی یکی از شاخه‌های رشته کشاورزی است. این رشته با رشته‌های مهندسی شیمی و مهندسی عمران نیز رابطه نسبتاً نزدیکی دارد. مهندس خاکشناس علاوه بر تسلط بر دانش شیمی (شیمی عمومی، شیمی آلی، زیست‌شیمی، شیمی تجزیه و خصوصاً شیمی خاک)، دارای دانش فنی کافی در زمینه نقشه برداری و بررسی تصاویر هوایی و تصاویر ماهواره‌ای می‌باشد.
کارشناسان خاکشناس میزان مواد غذایی موجود در خاک‌های مناطق مختلف را بررسی می‌کنند و بهترین راه افزایش میزان مواد مورد نیاز و کاهش آثار سوء موادی که میزان آن از حد طبیعی بیشتر است را بیان می‌کنند و در صورتیکه خاک از لحاظ مواد غذایی متعدد دچار کمبود باشد، راه حل‌های ترکیبی ارائه می‌دهند.
علاوه بر این، خاکشناسی شیوه‌های کشت بدون خاک گیاهان (کشت هیدروپونیک)را نیز در بر می‌گیرد.
زمینه های اشتغال
علاقه مندی به طبیعت و علوم وابسته به آن، شرط اصلی برای تحصیل در این رشته است؛ علاوه بر آن داوطلبان ورود به این رشته باید از توان و دانش بالا در زمینه های: شیمی، ریاضی، قدرت تجزیه و تحلیل کافی، پشتکار و دقت فراوان، و توان جسمی نیز برخوردار باشند. شایان ذکر است که علاوه بر کارهای آزمایشگاهی، بخشی از فعالیتها به صورت عملیات صحرایی خواهد بود، بنابراین فعالیت نسبتاً زیادی را می طلبد.
فارغ التحصیلان این رشته می توانند در زمینه های: طراحی، محاسبه، اجرا و نظارت بر طرح های خاک شناسی به منظور بهره برداری صحیح از اراضی کشاورزی، حفاظت و اصلاح اراضی، مشاوره و کارشناسی به منظور برنامه ریزی طرح های عمرانی در زمینه آب و خاک و کشاورزی فعالیت کنند. همچنین در بخش های: آب و فاضلاب، حفظ محیط زیست، مرتع، آبخیزداری و آبخوان داری، کویر و بیابان زدایی، ارائه برنامه های ترویجی در اداره های کشاورزی و در مراکز تحقیقاتی مرتبط با آب و خاک کشاورزی و آموزشکده ها و دانشکده های کشاورزی و نیز آزمایشگاه های بخش خصوصی و هنرستان های کشاورزی می توانند فعالیت داشته باشند.
مهندسی کشاورزی –علوم دامی
علوم دامی مجموعه علوم و فنونی است که در زمینه تغذیه و بهداشت، ژنتیک و اصلاح، فیزیولوژی و مدیریت و پرورش حیوانات اهلی و طیور مورد استفاده قرار می گیرد. مراکز آموزش عالی کشور در 4 مقطع جداگانه علوم دامی دانشجو می پذیرند:
الف) کاردانی: شامل رشته های تکنولوژی تولیدات
