سوال منطقی: اولویت با خودرو بود یا مسکن و ازدواج؟
طرح پرداخت تسهیلات 25 میلیون تومانی خرید خودرو در حالی به سرعت اجرایی و به پایان رسید که از همان ابتدا انتقاداتی از جمله اولویت داشتن پرداخت این تسهیلات برای ازدواج جوانان یا خرید مسکن، در میان برخی کارشناسان و همچنین در میان شهروندان در شبکه‌های اجتماعی مطرح بود.
طرح پرداخت تسهیلات 25 میلیون تومانی خرید خودرو در حالی به سرعت اجرایی و به پایان رسید که از همان ابتدا انتقاداتی از جمله اولویت داشتن پرداخت این تسهیلات برای ازدواج جوانان یا خرید مسکن، در میان برخی کارشناسان و همچنین در میان شهروندان در شبکه‌های اجتماعی مطرح بود.
در همین راستا خبرنگار ما در گزارشی میدانی نظر تنی چند از شهروندان را پیرامون این طرح جویا شده است.
یک زن شهروند در این زمینه می‌گوید: دولت اگر پول داشت وام ازدواج پرداخت می‌کرد نه اینکه برای خرید خودرو وام بدهد.
وی که کارمند و ساکن منطقه تهران‌پارس است با بیان اینکه جوانان برای سه میلیون تومان وام ازدواج از این بانک به آن بانک می‌روند تا شاید بعد از کلی دوندگی موفق به دریافت این وام شوند، خاطرنشان می‌کند: اما شاهد بودیم که وام 25 میلیون تومانی خرید خودرو بدون نیاز به مراجعه به بانک و حتی بدون نیاز به ضامن پرداخت شد، بنابراین سوال این است که از نظر دولت خودرو مهمتر است یا ازدواج جوانان؟!
یکی دیگر از زنان تهرانی نیز معتقد است طرح تسهیلات 25 میلیون تومانی خرید خودرو بیشتر کمک به تولیدکننده خودرو بوده است تا مصرف‌کنندگان این محصول.
این خانم 30 ساله که کارشناس ارتباطات و ساکن منطقه شرق تهران است می‌گوید: چرا دولت تنها از صنعت خودرو حمایت می‌کند، اما از سایر صنایع حمایتی نمی‌شود؟
وی با بیان اینکه مشکل مملکت ما صنعت خودرو نبود بلکه مسکن و ازدواج جوانان مهمتر است، خاطرنشان می‌کند: خودرو اولویت دوم و سوم مردم است و بهتر بود دولت این منابع را صرف اولویت‌های اصلی مردم می‌کرد تا خرید خودرو.
به گفته این شهروند، شرکتهای خودروساز توانستند از این طرح استفاده و بخشی از مشکلات و بدهی‌های خود را حل کنند، اما این طرح چه مشکلی از مردم و مصرف‌کنندگان دوا کرد؟
اما یکی از مردان شهروند عقیده دارد که با وجود درصد بالای بهره تسهیلات خرید خودرو اصلا منطقی نیست که خودرویی مثل پراید را با بهره 16 درصدی خریداری کنیم.
وی که متاهل، دارای مدرک کارشناسی و کارمند یک سازمان دولتی است با بیان اینکه ابتدا قرار بود برای پرداخت این تسهیلات سفته دریافت شود، اما با این حال در عمل این اتفاق نیفتاد، اظهار می‌کند: این در حالی است که بسیاری از مردم چک ندارند و اتفاقا خریداران خودروهایی مانند پراید افرادی هستند که قدرت خرید پایینی دارند. بنابراین این طرح تنها به نفع خودروسازان و همچنین مصرف‌کنندگانی بود که دستشان به دهنشان می‌رسید، وگرنه قشر پایین جامعه به دلیل نداشتن چک نتوانست از این طرح استفاده کند.
یک شهروند زن دیگر که فارغ‌التحصیل رشته جغرافی، متاهل و ساکن منطقه غرب تهران است در این باره می‌گوید: در کشور ما به صنعت خودرو بیشتر توجه می‌شود، در حالیکه دغدغه اصلی مردم خرید مسکن است، بنابراین در حالی که دولت وام 25 میلیون تومانی برای خرید خودرو پرداخت کرده است، باید چند برابر آن را برای خرید مسکن به مردم وام دهد.
وی با بیان اینکه برخی از افرادی که بیکار بودند می‌توانستند در این طرح یک خودروی نو برای کسب‌و‌کار و کسب درآمد خریداری کنند، خاطرنشان می‌کند: با این حال برای دریافت این تسهیلات نیاز به چک بود، در حالیکه یک فرد بیکار دسترسی به چک ندارد، بنابراین در این طرح به قشر اصلی مصرف‌کنندگان جامعه که قشر ضعیف و بیکار هستند توجه نشد.
این زن شهروند تصریح می‌کند: اگر هدف دولت از پرداخت تسهیلات 25 میلیون تومانی کمک به مصرف‌کنندگان برای افزایش قدرت خریدشان بود، نباید این امکان را با شروطی مانند پرداخت چک از بخش اصلی مصرف‌کنندگان جامعه دریغ می‌کرد، اما متاسفانه این اتفاق افتاد.
یکی دیگر از شهروندان زن که کارشناس شیمی و ساکن مرکز تهران بوده و با استفاده از این تسهیلات یک دستگاه تیبا ثبت‌نام کرده است می‌گوید: با حساب و کتاب من این طرح در مجموع طرح مناسبی بود و از آن استفاده کردم زیرا می‌توانم با پیش‌پرداخت چند میلیون تومانی، خودرو را دریافت کنم.
وی با بیان اینکه پرداخت این تسهیلات برای افرادی مثل من که توان خرید نقدی خودرو را ندارند طرح مناسبی بود، خاطرنشان می‌کند: من برای اقساط خودرو هشت چک با فاصله هر شش ماه یک بار ارائه کرده‌ام که البته با توجه به تورم سالانه، ارزش واقعی اقساط در سال‌های آینده کمتر از مبلغ فعلی خواهد بود.
او تصریح می‌کند: البته بهره 16 درصدی تسهیلات خرید خودرو بهره مناسبی نبوده و نسبتا بالا است، اما برای افرادی مثل من که امکان دریافت وام دیگری از سیستم بانکی را ندارند، استفاده از این طرح تنها گزینه ممکن بود.
در همین رابطه استاد دانشگاه علامه طباطبایی می‌گوید: طرح تسهیلات 25 میلیون تومانی خرید خودرو مانند قرص مسکنی برای خودروسازان بود که البته کمکی نیز به نجات این صنعت نخواهد کرد.
امرالله امینی با بیان اینکه مردم به دنبال وام ارزان با بازپرداخت بلندمدت بودند و به همین دلیل از این طرح استقبال کردند، خاطرنشان می‌کند: از آن سو نیز اگرچه انبار خودروسازان از خودروهای انبار شده خالی شده است، با این حال این طرح باعث نجات صنعت خودرو نخواهد شد.
وی خاطرنشان می‌کند: دولت تلاش کرد با پرداخت این تسهیلات به صنعت خودرو کمک کند زیرا این صنعت نقش زیادی در میزان رشد اقتصادی بخش صنعت کشور دارد، ولی با این حال با چنین اقداماتی نه کیفیت خودروهای داخلی افزایش می‌یابد و نه رضایت مصرف‌کنندگان تامین خواهد شد.
تسهیلات 25 میلیون تومانی خرید خودروهای داخلی در حالی از روز دوشنبه 18 آبان‌ماه با مراجعه مردم به نمایندگی‌های خودروسازان جنبه عملیاتی گرفت که طی کمتر از شش روز بیش از 110 هزار دستگاه خودرو از طریق آن به فروش رسید و خودروسازان داخلی بر اساس توافق قبلی با بانک مرکزی و برخلاف میل باطنی مجبور به توقف ادامه طرح شدند.
این در حالی است که طی چند ماه گذشته فضای تحریم خرید خودروهای داخلی در جامعه شکل گرفته و رکود سنگینی در بازار خودرو ایجاد شده بود، به طوری‌که خودروسازان با محصولات تولیدی بدون مشتری مواجه شده و مجبور شدند تیراژ تولید خود را به نصف کاهش دهند. با این اوصاف به نظر می‌رسد که محصولات مانده در انبارهای دو خودروساز بزرگ داخلی به طور کامل به فروش رسیده باشد.
